انواع گیاهان دارویی

انواع گیاهان دارویی برای هزاران سال منبعی برای شفا در جوامع محلی در سراسر جهان بوده اند. هنوز هم به عنوان یک روش مراقبت بهداشتی اولیه برای 85? از جمعیت جهان استفاده می شود. همچنین این گیاهان، منبعی برای کشف دارو هستند و بخش اعظمی از تمام داروهای مصنوعی از آن ها نشآت می گیرد. از آنجایی که پرورش گیاهان دارویی محصولات طبیعی هستند، عاری از عوارض جانبی خواهند بود، نسبتا ایمن، سازگار با محیط زیست و در دسترس می باشند.

به طور سنتی گیاهان زیادی برای بیماری های مربوط به فصول مختلف استفاده می شود. برای نجات جان انسان ها نیازی اساسی به ترویج آنها وجود دارد. برای شناخت انواع بذر گیاهان دارویی و شرایط پرورش آن ها، حتما مقاله مربوطه را مطالعه نمایید. در این مقاله نیز، به معرفی انواع گیاهان دارویی، خواص و کاربرد آن ها پرداخته می شود. در ادامه، آموزش های لازم برای پرورش گیاهان دارویی در منزل داده شده و جنبه های اقتصادی کاشت گیاهان دارویی در گلخانه و منزل بررسی می گردد.

مزیت های داروهای گیاهی بر داروهای شیمیایی

داروهای ساخته شده از انواع گیاهان دارویی، مزیت های فراوانی بر داروهای شیمیایی دارند. شاید یکی از دلایل محبوب شدن این داروها در این روزها، همین برتری ها باشد. مهم ترین مزیت های داروهای گیاهی بر شیمیایی به شرح زیر است:
1) اغلب داروهای گیاهی سمیت بسیار کمتری دارند.
2) در کنار کاهش سمیت، ماهیت فعل و انفعال در ترکیبات گیاهان ممکن است منجر به تاثیرات دارویی بالاتر شود. اگرچه باید توجه داشت که همه داروهای گیاهی ایمن نیستند و باید با تجویز نسخه درست، به مصرف برسند.
3) معمولا ارزان قیمت هستند.
4) داروهای گیاهی، در مقابل پاتوژن های مقاوم شده به داروهای شیمیایی، به خوبی پاسخگو هستند.
5) ممکن است برخی بیماری ها با داروهای شیمیایی امروزی قابل درمان نباشند. تاثیرات درمانی تعداد بسیار زیادی از داروهای گیاهی بر روی این گونه بیماری ها، ممکن است هنوز ناشناخته باشد.
6) داروهای گیاهی ارزش اقتصادی به همراه دارند و فرصت های تجاری را گسترش می دهند.

شیمی انواع گیاهان دارویی در طب سنتی

انواع گیاهان دارویی سابقه استفاده هزاران ساله طولانی داشته و در طب سنتی مورد استفاده قرار می گرفتند. با این حال، حتی امروزه، آنها بخشی ضروری از پزشکی مدرن هستند. بسیاری از داروهای سنتز شده از عصاره های گیاهی ساخته می شدند. اثرات درمانی گیاهان دارویی با ویژگی های شیمیایی آنها مرتبط است. همانطور که از سایر گیاهان متمایز است، گیاهان دارویی ماده فعال فیزیولوژیکی طبیعی را با فعالیت های فیزیولوژیکی مشخص سنتز و انباشته می کنند. برای آشنایی بیشتر با کاربرد گیاهان دارویی در طب سنتی، پیشنهاد میکنیم حتماً مقاله؛ طب سنتی؛ دانستنی هایی برای زندگی سالم تر را مطالعه نماید.
انواع گیاهان دارویی حاوی انواع مختلفی از ترکیبات شیمیایی هستند که ممکن است برای گیاه میزبان مفید باشد. این ترکیبات ممکن است گیاه را از علفخواران محافظت کند، گرده افشان ها را جذب کند یا از جوانه زنی رقابتی در فضای رشد گیاه جلوگیری کند. بیش از 5000 آلکالوئید شناسایی شده ترکیبات آلی که، دارای خواص قلیایی هستند در خانواده گیاهان گلدار یافت می شوند که عبارتند از کافئین، نیکوتین، مورفین و کینین. در مقابل گلیکوزیدها، ترکیبات شیمیایی با یک یا چند مولکول قند در گیاهانی مانند جینسنگ، بادام و دستکش روباه یافت می‌شوند.

گیاهان دارویی همچنین سرشار از عناصر معدنی مفید هستند. بخش اعظمی از انواع گیاهان دارویی حاوی عناصری مفید همچون کلسیم، سدیم، روی، مس، ید، منگنز، پتاسیم، آهن، و غیره است و گاها در میزان بسیار کمتر از حد خطرناک، حاوی ترکیبات مضر همچون آرسنیک و جیوه و سرب است. طب سنتی با شناسایی عناصر مفید، و با بهره مندی از دانش گیاهان دارویی، به درمان بیماری ها می پردازد. سایر ترکیبات شیمیایی موجود در داروها که قابل استفاده در طب سنتی و پزشکی مدرن است، به شرح زیر است:

• آلکالوئیدها
• ترپنوئیدها (تری ترپن و ساپونین های استروئیدی)
• ترکیبات فنلی (ترکیبات فنلی با ترکیبات شیمیایی مختلف در گیاهان به وفور یافت می شود)
• گلیکوزیدها
• پلی ساکاریدها (پلی ساکاریدها پکتین ها، رزین ها و موسیلاژها پلی ساکاریدهای اصلی مورد استفاده در پزشکی هستند)

نام انواع گیاهان دارویی

به دلیل تعداد بسیار زیاد و گونه های ناشناخته، امکان ذکر اسم تمام گیاهان دارویی میسر نیست. لذا در جدول زیر لیست تمام گیاهان دارویی رایج (40 مورد) آورده شده است و سپس برخی از آن ها به تفصیل ارائه شده است.

جدول 1: لیست گیاهان دارویی رایج

چریش	بابونه	خولان دریا	کاستوس
تولسی	خردل	درخت چای	بریوفیلوم
نعنا	گل همیشه بهار	جنتیان زرد بزرگ	گیلاس زمستانی
جعفری	زنجبیل	جینسینگ سیبری	کنگر فرنگی
آلوئه ورا	آویشن	اکیناسه	بادرنجبویه
شنبلیله	باکوپا	بیدمشک بزرگ	نعناع تند
علف لیمو	اسطوخودوس	مارش مالو	کالاندولا
خوس (علف وتیور)	گیاه رزماری	استویا	گوتو کلا
آجوین	زردچوبه	ساگارگوتا	یام چینی
سیر	مریم گلی	وایتکس نگوندو	گل گاوزبان

با توجه به شرایط آب و هوایی کشور، برخی از موارد ذکر شده در جدول فوق، قابل کشت و پرورش در منطقه جغرافیایی کشور نیستند. لذا در ادامه، نام گیاهان دارویی که بیشتر بومی جغرافیایی کشور هستند به همراه کاربردهای آن ها آورده شده است:

معرفی 22 گیاه دارویی پرخاصیت برای سلامتی:

1) گیاه دارویی آلوئه ورا (Aloe Vera)

آلوئه ورا فقط در زیر نور خورشید با خاک خشک یا مرطوب با زهکشی خوب رشد می کند. اگرچه طعم آن شبیه به گیاه تور و کمی به تلخی می زند، اما همچنان خوراکی است.

مزایای سلامتی آلوئه ورا

شیره آلوئه ورا برای تسریع بهبود و کاهش خطر عفونت در موارد زیر بسیار مفید است:
♦ زخم ها
♦ بریدگی ها
♦ سوختگی ها
♦ کاهش التهاب
آلوئه ورا علاوه بر استفاده خارجی برای پوست، به صورت داخلی در درمان موارد زیر نیز مصرف می شود:
♦ کولیت اولسراتیو (نوشیدن آب آلوئه ورا)
♦ یبوست مزمن
♦ اشتهای ضعیف
♦ مشکلات گوارشی

موارد استفاده آلوئه ورا

♣ مصارف آرایشی-بهداشتی (در کرم های درمانی پوستی، ژل ها)
♣ درمان ریزش مو (شامپوها)
♣ در نوشیدنی ها

2) آویشن (Thyme)

آویشن گیاهی مدیترانه ای است که مصارف غذایی، دارویی و زینتی دارد. گل، برگ و روغن آویشن برای درمان طیف وسیعی از علائم و بیماری ها استفاده می شود. بسیار معطر، دارای برگهای سبز خاکستری کوچک و طعمی شیرین است. انواع مختلفی از آویشن وجود دارد، اما معمول ترین آن، آویشن لیمویی است که دارای برگ های کمی بزرگتر و با رنگ لیمویی پوشانده شده است.